Het leven is in de kern een beweging. Soms op het ritme van vreugde, soms op het ritme van verlies. Maar stil wordt het pas op het eind, als we onze laatste adem uitblazen. Tot die tijd dansen we, soms bewust, vaak onbewust. E-motion: we brengen onze Emotie in beweging. En af en toe vallen we stil, dansen we helemaal niet meer. Niet omdat we niet meer kunnen, maar omdat we vergeten zijn dat het mag.

Voor mij is het leven te vergelijken met een dans. Geen choreografie die je perfect moet uitvoeren, maar een voortdurende uitnodiging tot beweging. Naar binnen, naar buiten, naar elkaar toe, en vervolgens weer terug naar jezelf.

De vraag is niet of je danst, maar hoe je jouw dans vormgeeft. Blijf je je hele leven dezelfde pasjes herhalen? Of durf je af en toe een andere draai te maken, een onverwachte beweging toe te laten? Ben je benieuwd naar wat er gebeurt als je de controle even loslaat en ben je nieuwsgierig naar wat er dan mogelijk is?

De eerste dans: onschuld in zijn puurste vorm

Als mens worden we geboren met een aangeboren nieuwsgierigheid. Zonder die natuurlijke drang tot ontdekken, zouden we ons niet kunnen ontwikkelen. Ze is zelfs essentieel om te overleven. Naast nieuwsgierigheid is er nog iets bijzonders dat we meekrijgen bij onze geboorte: onschuld. Iedereen die ooit een pasgeboren baby in de armen heeft gehouden, heeft die onschuld ervaren, gevoeld. De open blik, de absolute eerlijkheid in hoe zo’n klein lijfje zich uitdrukt. Geen maskers. Geen sociale codes. Wat gevoeld wordt, wordt getoond. Dat raakt je direct in het hart.

Een baby die zich goed voelt, ontspant. Die zucht, glimlacht, maakt kleine tevreden geluidjes. Heeft het honger, is er ongemak of spanning? Dan klinkt er gehuil op vol volume, zonder schaamte of terughoudendheid. Een baby voelt, en drukt zich uit, direct, in het moment. En dat is precies wat dans eigenlijk ook is: voelen en bewegen met wat er is.

Zet muziek op en je ziet het gebeuren, soms zelfs al in de buik van de moeder. Nog niet geboren baby’s reageren instinctief: de trilling, de klank, het ritme. Alles in hen is gevoelig voor beweging. Moeders zullen dit vast herkennen.

En dan… de peuter van vier

Zodra we kunnen staan, dansen we. Diezelfde baby, een paar jaar later, beweegt door de kamer alsof het leven ervan afhangt. Niet netjes, niet altijd in de maat. Maar wél helemaal echt. Armen in de lucht, voeten die zich nergens iets van aantrekken, heupen die voluit wiebelen op het ritme van de muziek. Geen oordeel, geen gêne, geen vergelijking. Als de ouders vervolgens meedoen, dan is de vreugde compleet.

Beweging ís leven. Voor een kind is dat vanzelfsprekend. Totdat het ineens of soms sluipenderwijs niet meer is.

Wanneer ben jij stil gevallen?

Ik weet nog dat ik in mijn puberteit stopte met dansen. Alsof iemand de volumeknop van mijn levenslust dichtdraaide. Dansen was stom, kinderachtig. Ik was stoer, vond ik. Dus ik bleef stil staan. In de hoek, armen over elkaar. Nonchalant toekijkend hoe anderen zich lieten gaan.

Nu weet ik dat dit stoere masker eigenlijk een vermomming van mijn onzekerheid was en de schaamte die daarbij hoorde. Het gebrek aan zelfvertrouwen had mijn lijf tot stilstand gebracht.

En als ik me afvraag waar dat vandaan kwam, wie of wat dit proces van stil vallen in gang heeft gezet, dan hoeft mijn innerlijke therapeut daar niet lang over na te denken. Zoals bij zoveel mensen ligt ook bij mij de oorsprong in mijn gezin van herkomst.

Mijn vader was er wel, maar eigenlijk vooral niet. Papa was aan het werk en zodra hij thuis kwam moesten wij, drie jongens, stil zijn. Ik heb zijn steun om het leven voluit tegemoet te treden erg gemist. En mijn moeder? Die was vooral heel erg claimend, gevoed door haar eigen pijn van eenzaamheid. Ik werd haar houvast waar zij zich aan vastklampte. Ze vroeg dat niet met woorden, maar met haar hele zijn. Bijna bedwelmend, verstikkend. Deze dynamieken met mijn beide ouders hebben me gevormd.

Tot op vandaag merk ik hoe moeilijk ik het vind als iemand me claimt. Dan kom ik in opstand. Wil je me snel op de kast? Vertel me dan met enige dwang wat ik wel en niet moet doen. Dat werkt gegarandeerd!

Dansen als heling

Jarenlang hield ik mezelf klein in de dans. Of beter gezegd: ik hield mezelf weg. Want dansen is zichtbaar zijn in kwetsbaarheid. In beweging komen, voelen en in het gevoel zichtbaar worden was niet mijn ding.

Tot ik in mijn werk als trainer meer en meer met muziek ging werken. Beweging als bron van vreugde en heling. 25 jaar geleden ontdekte ik de dansvorm ‘de vijf ritmes’ ontwikkeld door Gabrielle Roth. Die dansvorm heeft zich doorontwikkeld tot Ecstatic Dance en later de wat gedurfdere vorm Tantric Dance. In de dans kan ik heel goed voelen dat ik leef. Mijn lijf spreekt in de dans een taal waar mijn hoofd nog wat van kan leren.

Ik heb mezelf opnieuw leren ontmoeten in de dans, in de verbinding met de klanken en het ritme. In de ruimte tussen mij en de ander. In het spel van energie, aandacht, nabijheid en afstand.

De ontmoeting in de dans

Wat mij het meest raakt, is niet zozeer de dans alleen, maar wat er ontstaat in de ontmoeting. In het moment waarop mijn lijf contact maakt met de beweging van de ander, zonder woorden, zonder script. Wanneer ik voel dat mijn hart open is, mijn bekken wakker is, en mijn adem zich afstemt die van de ander, dan voel ik blijdschap.

Het gaat dan niet alleen om zachtheid of liefde. Soms is het speelsheid, is er creativiteit, soms rauwe en pure levenslust. Het hele palet van mens-zijn kan zich tonen, gewoon door samen te bewegen.

Een uitnodiging voor jou

Misschien herken jij het ook: dat je ooit gestopt bent met dansen. Dat je het ongemakkelijk vond, of te spannend. Dat je dacht: Laat maar, ik ben niet zo’n danser. Misschien heb je zelfs al jaren het gevoel dat er iets vastzit in je lijf. Dat je hoofd voorop blijft lopen, en je lichaam er wat verloren achteraan hobbelt.

Dan nodig ik je uit om opnieuw te gaan bewegen, net als de vierjarige in jou die dat vanzelf deed. Jouw zelfexpressie in de dans terugvinden. Jouw unieke beweging aan de wereld laten zien.

Op donderdagavond 16 oktober organiseren we de volgende Ecstatic Dance dansavond waar je welkom bent. Zonder ingestudeerde pasjes, zonder oordeel. Alleen jij, je lijf, de muziek van D.J. Dave en anderen die ook nieuwsgierig zijn naar wat er gebeurt als jij jezelf toestemming geeft om weer vrijuit te bewegen. Het is echt heel gaaf om elkaar in de dans te ontmoeten.

Want zolang je danst, leef je. En zolang je leeft, mag je dansen.